Առաջադրանք 134
m=75կգ
S=0,035մ2
P=?
Լուծում՝
P=mg/s=75*9.8/0,035=21000Ն/S2=21000Պա
Առաջադրանք 135
m=5տ
S=1,4մ2
P=?
Լուծում՝
P=mg/S=5000կգ*10ն/կգ/1,4մ2=50000ն/1.4մ2=35714ն/մ2=35714Պա
Առաջադրանք 136
m=75կգ
a=1,75մ
b=10սմ
g=10ն/կգ
P=?
Լուծում՝
S1=a*b=1,75մ*0.1մ=0,175մ2
P=mg/S=75կգ*10ն/կգ/0.35մ2=750ն/0.35մ2=
Խնդիր 358.
Վարդակները մամլում են հատուկ զանգվածից (բարկալիտային)՝ այդ զանգվածի վրա ազդելով 37,5 կՆ ուժով: Վարդակի մակերեսը 0,0075 մ² է: Ի՞նչ ճնշման տակ է մամլվում վարդակը:
F = 37,5 կՆ = 37 500 Ն
S = 0,0075 մ²
p – ?
p = F/S = 37 500 Ն/0,0075 մ² = 5 000 000 Պա = 5000 կՊ
Պատ.՝ 5000 կՊ
Խնդիր 359.
Կաթսայի հատակի մակերեսը հավասար է 1300 սմ²: Հաշվեցե՛ք, թե որքանով կմեծանա կաթսայի ճնշումը սեղանին՝ դրա մեջ 3,9 լ ծավալով ջուր լցնելիս:
S = 1300 սմ² = 0,13 մ²
V = 3,9 լ = 3,9 կգ
p – ?
F = mg = 3,9 կգ · 10 Ն/կգ = 39 Ն
p = F/S = 39 Ն/0,13 մ² = 300 Պա
Պատ.՝ 300 Պ-ով
Խնդիր 360.
Ի՞նչ ճնշում է գործադրում հատակին 48 կգ զանգվածով տղան, որի կոշիկների ներբանների մակերեսը 320 սմ² է:
m = 48 կգ
S = 320 սմ² = 0,032 մ²
p – ?
F = mg = 48 կգ · 10 Ն/կգ = 480 Ն
p = F/S = 480 Ն/0,032 մ² = 15 000 Պա = 15 կՊ
Պատ.՝ 15 կՊ
Խնդիր 361.
78 կգ զանգվածով մարզիկը կանգնած է դահուկների վրա: Յուրաքաչյուր դահուկի երկարությունը 1,95 մ է, լայնությունը՝ 8 սմ: Ձյան վրա ի՞ն ճնշում է գործադրում մարզիկը:
m = 78 կգ
l (1 դ.) = 1,95 մ
b (1 դ.) = 8 սմ = 0,08 մ
p – ?
F = mg = 78 կգ · 10 Ն/կգ ժ = 780 Ն
S = 1,95 մ · 0,08 մ · 2 = 0,312 մ²
p = F/S = 780 Ն/0,312 մ² = 2500 Պա = 2,5 կՊ
Պատ.՝ 2,5 կՊ
Խնդիր 362.
300 կգ զանգվածով խառատային հաստոցը հիմքի վրա հենվում է չորս ոտքերով: Որոշեցե՛ք հաստոցի ճնշումը հիմքի վրա, եթե յուրաքանչյուր ոտքի մակերեսը 50 սմ² է:
m = 300 կգ
S (1 ոտք) = 50 սմ² = 0,5 մ²
p – ?
F = mg = 300 կգ · 10 Ն/կգ = 3000 Ն
S = 0,5 մ² · 4 = 2 մ²
p = F/S = 3000 Ն/2 մ² = 1500 Պա
Խնդիր 363.
Սառույցը սիմանում է 90 կՊ ճնշման: Արդյոք կանցնի՞ այդ սառույցի վրայով 5,4 տ զանգվածով տրակտորը, եթե այն հենվում է 1,5 մ² ընդհանուր մակերեսով թրթուրների վրա:
m = 5,4 տ = 0,0054 կգ
S = 1,5 մ²
p – ?
F = mg = 0,0054 կգ · 10 Ն/կգ = 0,054 Ն
p = F/S = 0,054 Ն/1,5 մ² = 0,036 Պա
Պատ.՝ Այո, կանցնի
Խնդիր 364.
Երկսռնի կցանքի զանգվածը բեռան հետ 2,5 տ է: Որոշեցե՛ք ճանապարհին կցանքի գործադրած ճնշումը, եթե ճանապարհի հետ յուրաքանչյուր անիվի հպման մակերեսը հավասար է 125 մ²
Պասկալի օրենք:Հիդրոստատիկ ճնշում:Հեղուկի ճնշումը անոթի հատակին և պատերին
Կարդալ,ծանոթանալ,սովորել Է.Ղազարյանի դասագրքից(7-րդ դասարան )էջ 110-ից մինչ և էջ120 -ի
Պատասխանել. Է.Ղազարյանի դասագրքից(7-րդ դասարան )էջ 112-ի և էջ116 -ի<<Հարցեր և առաջադրանքների>>հարցերինԼրացուցիչ առաջադրանք.ցանկացողները պատրաստեն նյութ Է.Ղազարյանի դասագրքից(7-րդ դասարան )էջ120, 121-ի և էջ109 -ի թեմաներով։
Հարցեր էջ 112՛
1. Ի՞նչ է նշանակում «հեղուկները հոսում են» արտահայտությունը։ Ո՞րն է հոսունության հետևանքը։
Հեղուկները հոսում են, որովհետև դրանց առանձին մասնիկները շարժվում են իրար նկատմամբ։ Հոսունության հետևանքով հեղուկի ձևը փոփոխելիս չեն ծագում առանձգականույան ուժեր։
2. Ինչո՞ւ է հավասարակշռության վիճակում հեղուկի ազատ մակերևույթը հորիզոնական։
Հավասարակշռության վիճակում հեղուկի ազատ մակերևույթը հորիզոնական է, որովհետև հեղուկները հոսում են։ Եթե անշարժ հեղուկի մակերևույթը հորիզոնի նկատմամբ թեքված է որոշ անկյունով, ապա ծանրության ուժի ազդեցությամբ հեղուկը կսահի այդ թեք մակերևույթով։
3. Հեղուկի ճնշման ուժերը միշտ ուղղահայաց են պինդ մարմնի հետ հեղուկի հպման մակերևույթին։ Ինչո՞ւ։
Հեղուկի ճնշման ուժերը միշտ ուղղահայաց են պինդ մարմնի հետ հեղուկի հպման մակերևույթին, քանի որ, եթե այդպես չլիներ, ապապինդ մարմնի մակերևույթի վրա հեղուկի հակազդեցության ուժերը նույնպես ուղղահայաց չէին լինի այդ մակերևույթին։ Այդ դեպքում հեղուկի չի մնա հավասարակշռության մեջ։
4. Բերե՛ք հեղուկի ճնշման ուժերի դրսևորման մի քանի օրինակ։
Հեղուկի ճնշման ուժերի դրսևորման օրինակ է, այն, որ բաց ծորակը մատով փակելիս մենք զգում ենք ջրի ճնշման ուժը։
5. Ինչպե՞ս կհիմնավորե՛ք, որ հեղուկի առանձին մասերը փոխազդում են ճնշման ուժերով։
Որ մասերում, որ ջրի ճնշումը նույնն է այդ մասերում ջուրը միավորվում է:
6. Ի՞նչ բնույթ ունեն հեղուկի ճնշման ուժերը։ Ինչո՞վ են պայմանավորված։ Ինչպե՞ս են բաշխված ճնշման ուժերը հեղուկում։
Հեղուկի ճնշման ուժերն առաձգականության ուժեր են և ոչ թե հեղուկի ձևի փոփոխման հետևանք:
7. Ինչո՞ւ են հեղուկներն անվանում «անսեղմելի»։
Հեղուկներն անվանում են «անսեղմելի», որովհեև նույնիսկ շատ մեծ ճնշման ուժ գործադրելիս հեղուկների սեղմվածությունը աննշան է։
8. Ի՞նչ է հեղուկի ճնշումը։ Գրե՛ք հեղուկի ճնշման բանաձևը։ Ի՞նչ միավորներով է արտահայտվում հեղուկի ճնշումը։
Հեղուկի ճնշումը հեղուկի հետ պինդ մարմնի հպման մակերևույթի վրա ազդող ճնշման ուժի հարաբերությունն է այդ մակերևույթի մակերեսին։
Ահա հեղուկի ճնշման բանաձևը՝ p = F/S։ Այստեղ p-ն ճնշումն է, F-ը ճնշման ուժը, իսկ S-ը՝ մակերևույթի մակերեսը։
Աշխատանքի նպատակը․ մի քանի փորձերով պարզել գազում ճնշում կա թե ոչ, և ինչով է պայմանավորված գազում ճնշումը։
Անհրաճեշտ սարքեր և նյութեր․ օդահան պոմպ զանգող, մի քանի չփքված փուչիկ, թել։
Աշխատանքի ընթացքը․ չփքված փուչիկների բերանները կապեցի թելով, մի փուչիկը կախեցի զանգի տակ, մյուսները դրեցի զանգի հատակին։ Սկսեցի զանգից տակից օդահան պոմպով, օդը դուրս անել
Գազի ճնշումը հաստատող փորձերի կատարում և մեկնաբանում
Հետևյալ հարցերի քննարկում․
1․Ինչո՞վ է պայմանավորված գազում ճնշումը:
2․Ինչո՞ւ են գազերը ճնշում գործադրում անոթի պատերին։
Գազի ճնշումն անոթի պատերի (և գազի մեջ գտնվող մարմնի) վրա պայմանավորված է գազի մոլեկուլների հարվածներով: Ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ գազը նույն մեծության ճնշում է գործադրում բոլոր ուղղություններով։
Սովորել․Է․Ղազարյանի դասագրքից էջ 102 -ից մինչև109-ը։
Կրկնել․Ճնշման ուժ և ճնշում
Կատարել․Գ.Մխիթարյանի <<Գիտելիքների ստուգման առաջադրանքներ մաս I >>-ից էջ51-ից 54-ը։
Լուծել․Վ․Ի․Լուկաշիկի խնդրագրքից․էջ46-ից358 խնդրից
մինչև 368 խնդիրը։
Տանը կատարել Է․Ղազարյանի դասագրքից էջ 104 -ի 6-րդ առաջադրանքը՝տեսանյութ պատրաստել,դնել բլոգներում,հղումը ուղարկել ինձ։
Լրացուցիչ առաջադրանք․ Է․Ղազարյանի դասագրքից էջ 177 -ից,խնդիրներ՝134-ից սկսած,ինչքան կարող եք։
Տեսանյութ
Լուծել․ ՝ Վ․Ի․Լուկաշիկի խնդրագրքից․էջ46-ից358 խնդրից , մինչև 368 խնդիրը։
Խնդիր ՝ 358 Լուծում
F = 37,5կն = 37500ն P = F/ S = 37500 ն = 0,0075S2 = 5000000 Պա = 5000 կՊա
S = 0,0075S2 = 5մՊա
P = ?
_______________________
Խնդիր ՝ 359
S = 1300 սմ2 = 0,13մ2 Լուծում
V = 3,9 լ m=ρV=1000կգ/մ3*0,0039մ3=3,9կգ
m = 3,9 կգ P=mg/S=3,9կգ*10ն/կգ=3,9կգ*10ն/կգ=300Պա
g = 9,8 ն/կգ = 10 ն/կգ
p = ?
Լուծել․Վ․Ի․Լուկաշիկի խնդրագրքից․էջ46-ից358 խնդրից
Խնդիր 360.
Ի՞նչ ճնշում է գործադրում հատակին 48 կգ զանգվածով տղան, որի կոշիկների ներբանների մակերեսը 320 սմ² է:
m = 48 կգ
S = 320 սմ² = 0,032 մ²
_______
p – ?
_______
F = mg = 48 կգ · 10 Ն/կգ = 480 Ն
p = F/S = 480 Ն/0,032 մ² = 15 000 Պա = 15 կՊ
Պատ.՝ 15 կՊ
Խնդիր 361.
78 կգ զանգվածով մարզիկը կանգնած է դահուկների վրա: Յուրաքաչյուր դահուկի երկարությունը 1,95 մ է, լայնությունը՝ 8 սմ: Ձյան վրա ի՞ն ճնշում է գործադրում մարզիկը:
m = 78 կգ
l (1 դ.) = 1,95 մ
b (1 դ.) = 8 սմ = 0,08 մ
_______
p – ?
_______
F = mg = 78 կգ · 10 Ն/կգ ժ = 780 Ն
S = 1,95 մ · 0,08 մ · 2 = 0,312 մ²
p = F/S = 780 Ն/0,312 մ² = 2500 Պա = 2,5 կՊ
Պատ.՝ 2,5 կՊ
Խնդիր 362.
300 կգ զանգվածով խառատային հաստոցը հիմքի վրա հենվում է չորս ոտքերով: Որոշեցե՛ք հաստոցի ճնշումը հիմքի վրա, եթե յուրաքանչյուր ոտքի մակերեսը 50 սմ² է:
m = 300 կգ
S (1 ոտք) = 50 սմ² = 0,5 մ²
_______
p – ?
_______
F = mg = 300 կգ · 10 Ն/կգ = 3000 Ն
S = 0,5 մ² · 4 = 2 մ²
p = F/S = 3000 Ն/2 մ² = 1500 Պա
Խնդիր 363.
Սառույցը սիմանում է 90 կՊ ճնշման: Արդյոք կանցնի՞ այդ սառույցի վրայով 5,4 տ զանգվածով տրակտորը, եթե այն հենվում է 1,5 մ² ընդհանուր մակերեսով թրթուրների վրա:
m = 5,4 տ = 0,0054 կգ
S = 1,5 մ²
_______
p – ?
_______
F = mg = 0,0054 կգ · 10 Ն/կգ = 0,054 Ն
p = F/S = 0,054 Ն/1,5 մ² = 0,036 Պա
Պատ.՝ Այո, կանցնի
Դասարանում քննարկվող հարցեր․
1.Որ ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում ճնշում:
Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է մակերևույթին ուղղահայաց ազդող ուժի հարաբերությանը այդ մակերևույթի մակերեսին, կոչվում է ճնշում
2.Գրել ճնշումը սահմանող բանաձևը:
F=pS
3.Որո՞նք են ճնշման միավորները
Ճնշման միավորը 1Պասկալն է ի պատիվ ֆրանսիացի գիտնական Բլեզ Պասկալի։
Գործածվում են նաև ճնշումը չափելու այլ միավորներ՝ հեկտոպասկալ (հՊա), կիլոպասկալ (կՊա) և մեգապասկալ (ՄՊա).
1 հՊա = 100 Պա, 1 կՊա = 1000 Պա, 1 ՄՊա = 1000000 Պա
Գ.Մխիթարյանի <<Գիտելիքների ստուգման առաջադրանքներ մաս I >>-ից էջ51-ից խնդիրների բացատրում,քննարկում և լուծում։
Տանը կատարել Է․Ղազարյանի դասագրքից էջ 104 -ի 6-րդ առաջադրանքը՝տեսանյութ պատրաստել,դնել բլոգներում,հղումը ուղարկել ինձ։
Սովորել․Է․Ղազարյանի դասագրքից էջ էջ102 -ի խնդիրներ105։ Կատարել․Գ.Մխիթարյանի <<Գիտելիքների ստուգման առաջադրանքներ մաս I >>-ից էջ51ից մինչև էջ54 խնդիրները
Լծակի հավասարակշռության պայմանների ուսումնասիրումը ։
Աշխատանքի նպատակը
Փորձով ստուգել թե ուժերի և նրանց բազուկների ինչ հարաբերակցության դեպքում լծակը կմնա հավասարակշռության մեջ ։
Անհրաժեշտ սարքեր և գործիքներ
Լաբորատոր լծակ , ամրակալան , բեռների հավաքածու , չափաքանոն , ուժաչափ ։
Աշխատանքի ընդացքը
Լաբորատոր լծակը ամրացրեցի ամրակալանին այնպես , որ այն ազատ պտտվի ամրացված առանցքի շուրջը ։ Լծակի ծայրերի մանեկների պտտման միջոցով լծակը հավասարակշռեցի հորիզոնական դիրքում ։ Պտտման առանցքից որոշակի հեռավորության վրա լծակի աջ բազուկից կախեցի երկու ծանրոց ։ Փորձերի միջոցով լծակի ձախ բազուկի վրա գտա այն տեղերը , որտեղից կախելով ՝ ա․ 1 ծանրոց , բ․ 2 ծանրոց , գ․ 3 ծանրոց , լծակը գտնվեց հավասարակշռության մեջ ։ Չափեցի այդ տեղերի և պտտման առանցքի հեռավորությունները ՝ Այսինքն ուժի բազուկները ՝ l 1 , l 2 : Յուրաքանչյուր փորդզի համար հաշվեցի ուժերի հարաբերությունը , և բազուկների հարաբերությունը ՝ Արդյունքները գրանցված են ներքևում ։
Փորձ Ա․
l 1 = 10 սմ , l 2 = 20 սմ , f 1 = 2 ն , f2 = 1 ն
Առաքելյան Մանանա 